W Kłajpedzie jest kilka miejsc, gdzie wieczny spoczynek znaleźli żołnierze, walczący w dwóch wojnach światowych, uczestnicy innych wydarzeń historycznych. W roku 1873 na cmentarzu w Kłajpedzie pochowani zostali Francuzi – jeńcy wojenni, którzy pracowali przy budowie kanału Wilhelma. Magistrat postawił na ich grobach skromne granitowe nagrobki (na podstawie porozumienia międzynarodowego z 1871 r.) Spoczywa tu także lotnik niemiecki z I wojny światowej Kurt Wolff. Są dowody na to, że na tym cmentarzu spoczywa także kilkadziesięciu żołnierzy litewskich, dyslokowanych w Kłajpedzie w l. 1923-1939 r.
W l. 1940-1941 w kwaterze katolickiej pochowano 27 jeńców wojennych z Belgii, Polski i Francji, ponadto w l. 1939-1941 pochowano tu 127 żołnierzy niemieckich. W 1941 r. część szczątków była przeniesiona na cmentarz wojskowy.[1] Działacze społeczni, opiekujący się grobami żołnierzy litewskich, dotarli również do danych, dotyczących pochówków żołnierzy z innych państw. Nawiązano korespondencję z instytucjami francuskimi oraz organizacjami badającymi kwestie francuskich jeńców wojennych w Niemczech z II wojny światowej. Obecnie ustalono miejsce obozu jenieckiego, czynnego w okresie II wojny światowej (1939 – 1944 ) na terytorium Kłajpedy, okoliczności wykorzystywania pracy jeńców, ustalono tożsamość większości tu poległych / zmarłych osób. Jeńcy wojenni, którzy zginęli wskutek bombardowań lub nieszczęśliwych wypadków i chorób byli grzebani w wyznaczonym przez magistrat miejscu na starym miejskim cmentarzu w Kłajpedzie. Z informacji otrzymanej z Francji, wynika, że wraz z żołnierzami belgijskimi, francuskimi pochowano co najmniej 5 żołnierzy polskich (patrz. schemat w zał.). Obecnie uściślane są ich nazwiska.
- Szupak Roman – ur. 16. 03.1917 r. w Luboci – zm. 26. 09. 1940;
- Jacewicz Franciszek – ur. 11. 06. 1915 r. – zm. 14-11-1940;
- Sidorowicz Jan , ur. 20.05.1914, zginął 14.01.1941;
- Makutynowicz Michał , ur. 29.09.1908 w Wilnie, podoficer żandarmerii polowej, zginął 14.01.1941 w lesie koło Gabergischen, spoczywa na cm. w Kłajpedzie grób 8-2-6;
- Masztaler Wincenty, ur. 13.08.1909 we wsi Rakańce pow. wileński, kanonier 19 Pułku Artylerii Polowej, wzięty do niewoli 28.09.1939, zginął 14.01.1941 w lesie koło Gabergischen, spoczywa na cm. w Kłajpedzie grób 8-2-7; [2]
Trzech innych jeńców zostało zastrzelonych w miejscowości Gobergiškė pod Kłajpedą podczas próby ucieczki z obozu.
Obecnie władze miejskie w Kłajpedzie są na etapie projektowania monumentu upamiętniającego ofiary. Ma na nim pojawić się również napis w języku polskim „Niemieccy jeńcy wojenni – żołnierze belgijscy, polscy i francuscy”.
[1] http://www.zemaitijospaveldas.eu/lt/left/zemaitija/kapines/klaipedos-kapines/ dostęp 22 12 2016
[2] Litewskie Centralne Archiwum Państwowe, zbiór: 645, akta 2, sprawa. 77. Str. 6, 8.
Niemieccy jeńcy wojenni - żołnierze belgijscy, polscy i francuscy