Kwatera legionistów w Mejszagole

W Mejszagole spoczywa 24 żołnierzy Wojska Polskiego. Kwatera znajduje się na skraju cmentarza, na lewo od głównej bramy. Ogrodzenie z prostych betonowych słupków połączonych rurkami metalowymi. Od strony drogi cmentarnej do kwatery prowadzi kilka niskich stopni betonowych. Mogiły ułożone w dwóch rzędach. W drugim rzędzie został centralnie umieszczony pomnik: prosty krzyż łaciński, znacznie wyższy od pozostałych, z żelazobetonu, osadzony na stożkowatej podstawie w kształcie pryzmy kamieni. Od strony frontowej umieszczona jest tablica (beton, kamień?) z inskrypcją. Wszystkie nagrobki posiadają proste, betonowe obramienia pól grobowych w postaci niskich ścianek pochylonych do środka. Na tylnej ściance osadzony jest prosty krzyż maltański (wys. ok. 160 cm).

Kilku żołnierzy 31 pułku piechoty zmarło na początku 1920 r., kiedy pułk ten pełnił służbę na polsko-litewskiej linii demarkacyjnej. Żołnierze nowogródzkiego (80 pp) i grodzieńskiego (81 pp) pułków strzelców polegli w czasie walk polsko-litewskich pod Szyrwintami i Maciejańcami pod koniec listopada 1920 r. Pułki te walczyły wówczas w składzie Wojska Litwy Środkowej[1]. Kwatera została odnowiona w 1996 r. m.in. z funduszy ROPWiM. Początek kwaterze dały mogiły żołnierzy polskich 81 Pułku Strzelców Grodzieńskich, który w czasie wojny 1920 roku jako Grodzieński Pułk Strzelców wchodził w skład 1 Dywizji Litewsko-Białoruskiej. Walczył z wojskami sowieckimi i litewskimi m. in. pod Stołowiczami, Bobrujskiem, na Litwie Środkowej, w tym o wolność ziemi mejszagolskiej. Ciała żołnierzy wojska polskiego poległych w okolicach Mejszagoły  spoczęły na cmentarzu w Mejszagole. Poświęcenie mogił żołnierskich odbyło się 11 listopada 1928 roku, w 10. rocznicę odzyskania przez Polskę niepodległości. Uroczystościom patronował gminny komitet społeczny, złożony z przedstawicieli ziemian, wojskowych KOP-u, nauczycieli, administracji gminnej, rady parafialnej i in. A w dniach 30-31 października 1928 ekshumowano z bratnich mogił szczątki żołnierzy i przełożono je do nowych trumien. Także ekshumowano z miejsc tymczasowego pochówku szczątki innych dwunastu poległych żołnierzy i przeniesiono na cmentarz wojskowy[2].

W Mejszagole spoczęli:

Aleksandrowicz B. plut 31 PP. 27 2 1920

Błoński Stanisław st. uł. 211.p.uł. pl. 23.XI.1920 Mejszagoła

Andrzyjanczak Ig. poległ 21.I.1920

Chłosta Stefan poległ 18.II.1920

Duowal Władysław  Sierż. 31 PP.  19.II.1920

Fabjańczyk  poległ 18.II.1920

Górski Józef poległ 11.II.1920

Jarowski Józef poległ 1920

Kasprzycki Stanisław poległ 18.II.1920

Kwalczyk Fr. poległ 25.III.1920

Kowalczyk Stanisław  poległ 1920

Krakowski Leon poległ 11.II.1920

Kuss Józef ppor / 31 pp. 21 II 1920 /

Lus Reinhold poległ 19.II.1920

Skrzypek Jan kapral, poległ 17.II.1920

Somerfeld Aug. Szereg. 31 PP. 4 11 21920

Missel Aleksander  – szer. 31.p.p. zm.ch. 14.II.1920 szp.pol.406.

Stoczkus Piotr żołnierz litewski 8 11 1920

Sztajnbach Edmund  bomb. 10. p. a. p. zm. ch. 18.11.1920, Mejszagoła

Aleksandrowicz Bolesław  plut. 31.p.p. zm.ch. 27.II.1920 szp.pol.406.

Wąsowski W.  Kapr.  Giereszkiewicz Szereg.      // Kapr. Wąsowski W. / szereg Giereszkiewicz / polegli 1.II.1920

Adamus Rudolf

nieznany żołnierz WP

[1] http://www.rowery.olsztyn.pl/wiki/miejsca/1920/litwa/wilenski/mejszagola

[2] http://zw.lt/wilno-wilenszczyzna/wielkie-swieto-na-malym-cmentarzu-w-mejszagole/?mobile

Inskrypcja

"CZEŚĆ / POLEGŁYM BOHATEROM / 1920"