Kwatera żołnierzy AK na cmentarzu w Ejszyszkach

Kwatera mieści się w centralnej części cmentarza parafialnego, powstała w 2009 r. na koszt ROPWiM. Krzyże z szarego granitu z czarnymi napisami. Na krzyżu głównym napis w języku polskim i litewskim. Spoczęli w niej żołnierze ekshumowani z nieupamiętnionych miejsc pochówku w okolicach Ejszyszek, wśród nich jest symboliczny grób słynnego por.  Jana Borysewicza pseud. Krysia. W 2009 r. z inicjatywy Solecznickiego Oddziału Rejonowego Związku Polaków na Litwie oraz Rady Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa na grodzisku w Ejszyszkach były prowadzone prace archeologiczno-ekshumacyjne, celem których było odnalezienie miejsca pogrzebania żołnierzy oddziału pod dowództwem por. Jana Borysewicza pseud. „Krysia”, poległych w walce z oddziałami NKWD zimą 1945 roku. W toku prac na ejszyskim Majaku archeologom udało się odnaleźć szczątki trzech osób. Niestety, do końca nie udało się ustalić, czy jest wśród nich porucznik „Krysia”. Wśród wydobytych szkieletów są najprawdopodobniej szczątki konspiratora z placówki AK Tamulewicza, żołnierza Józefa Kwietnia ps. Mucha oraz nieznanego żołnierza AK. 7 listopada 2009 r. odbyły się uroczystości pogrzebowe. Przewodniczył im biskup polowy Wojska Polskiego, ks. Tadeusz Płoski. Wg. relacji starosty gminy Ejszyszki M. Bogdziuna, na wiosnę 2015 r. pracownicy IPN pobrali próbki szczątków pochowanych żołnierzy w celu dokonania badań DNA. Przypuszczenia, że wśród ekshumowanych szczątków są prochy J. Borysewicza ps. Krysia nie potwierdziły się.

Na terenie Ejszyszek stacjonował oraz aktywnie działał oddział porucznika Lisowskiego pseud. Korsarz. M. in. 17 września 1944 r. na terenie gminy Ejszyszki spalił 9 mostów, w tym 1 znaczenia ogólnopaństwowego. 20 października 1944 r. oddział AK zmobilizowany z lokalnej sieci terenowej opanował miasteczko Ejszyszki, niszcząc m. in. dokumentację w urzędach sowieckich^[1].

[1] Wołkonowski J., Dzień Pamięci Żołnierzy Wyklętych – ważne święto, Kurier Wileński, 01 03 2016, str. 5