Kwatera żołnierzy polskich z lat 1919-1921 w Trokach

Cmentarz ten zachował się do czasów współczesnych, w miarę upływu czasu ulegał dewastacji, dokonywano też na nim nowych pochówków. W 2000 r. ROPWiM dokonała renowacji cmentarza i zbudowała centralne upamiętnienie. W kwaterze wojskowej na cmentarzu w Trokach spoczywa około 60 polskich żołnierzy, którzy, jak głosi napis na pomniku, w latach 20. ubiegłego stulecia walczyli i zginęli w okolicach Trok. Od pewnego czasu stary miejski cmentarz w Trokach przy ul. Wileńskiej jest już nieczynny. Na jego terenie znajduje się kwatera wojskowa, gdzie spoczywają polscy żołnierze. Kilka lat temu ich grobom groziło całkowite zniszczenie. Z braku miejsca na cmentarzu zaczęto grzebać na żołnierskich mogiłach. Dzięki interwencji Ambasady RP w Wilnie oraz Rady Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa przeprowadzono renowację cmentarza, odnowiono groby, ustawiono żelazne ogrodzenia, na granitowych tablicach wyryto nazwiska pochowanych tu żołnierzy.

Kwatera znajduje się po lewej stronie głównej ścieżki komunikacyjnej, w pobliżu głównej bramy. Groby rozmieszczone regularnie w czterech rzędach. Obmurowania betonowe, krzyże metalowe na postumentach. Koło kwatery nieregularnie uformowany kopiec ziemny. Na postumencie z godłem narodowym stanął w 2000 r. krzyż. Po obu stronach krzyża tablice z tekstem ogólnym polskim i litewskim, a następnie wykaz nazwisk (2 tablice). Tablice umieszczone na murze. Całość kwatery ogrodzona – ogrodzenie metalowe na podmurówce. W kwaterze spoczywa ponad stu żołnierzy Wojska Polskiego poległych i zmarłych w okolicach Trok w okresie 1919-1920, a także w latach późniejszych. Na dwóch granitowych tablicach umieszczono 51 nazwisk, a nazwiska 55 żołnierzy WP są nieznane. Jeden z wymienionych, szer. Tadeusz Oprych, jest pogrzebany w Starych Trokach, a trzech spoczywa w Landwarowie.

Spis poległych[1]:

Baleja Piotr, szer., 201 p. p.   † 16.10.1920 [2]

Baranowski Franciszek, szer.   † 03.06.1920

Beno Jan, szer., 201 p. p.   † 18.10.1920

Bielawski Michał, szer., 5 p. p. Leg.   † 17.11.1920

Chadzyński Stanisław, szer.   † 1921

Chwalina Bronisław, uł., 10 p. uł.   † 1920

Cichonowicz, szer.   † 1920

Czerniawski Sylwester, pchor.   † 1920

Debis Józef, szer., 6 p. p. Leg.   † 29.11.1920

Drzewiecki, szer., 5 p. p. Leg.   † 1920

Dundziało Stanisław, plut., 85 p. p.    † 1920

Duszak Aleksander, szer., 30 p. p.   † 27.04.1920

Dyk, szer.

Górkowski Piotr, szer., 201 p. p.   † 18.10.1920

Jurkiewicz, szer.   † 1920

Karłowicz Józef, szer., 5 p. p. Leg.   † 16.10.1920

Karpowicz Ludwik, szer., 76 p. p.   † 09.02.1920

Kasperczyk Adolf, pchor., 201 p. p.   † 18.10.1920

Klidzia Piotr, szer.   † 1920

Kluszczyński Jan, szer., 28 p. p.   † 09.10.1919

Krawczyk Jan, szer., 201 p. p.   † 18.10.1920

Kwiatkowski Franciszek, szer., 30 p. p.   † 21.09.1920

Łastówka Karol, st.szer., 201 p. p.   † 18.10.1920 (odzn. VM)

Łaszkiewicz Kazimierz, uł., 10 p. uł.   † 02.05.1920

Łuniewski Franciszek, szer., szp. pol. 902   † 09.07.1920

Makowski Wacław, żand.   † 15.01.1920

Maniowski Roman, żand.   † 17.01.1920

Maźkowski, szer.   † 17.01.1920

Monit Piotr, kpr., 10 p. uł.   † 1920

Nowakowski Antoni, szer.

Ogiłbo Wacław, szer.   † 1920

Oprych Tadeusz, szer., 201 p. p.   † 18.10.1920

Piotrowski Józef, szer., 76 p. p.   † 15.11.1920

Piotrowski Kazimierz, szer., 201 p. p.   † 18.10.1920

Puchalski, szer., 76 p. p.   † 08.01.1920

Radwanek Franciszek, szer., 14 baon str. gran.   † 1921

Rastawicki Marian, szer., 201 p. p.   † 18.10.1920

Rozpara Stanisław, szer., 201 p. p.   † 18.10.1920

Rudak Antoni, szer., 201 p. p.   † 18.10.1920

Rustejko Józef, szer., 76 p. p.   † 10.09.1919

Rutkowski Bolesław, szer., 201 p. p.   † 18.10.1920

Seel, szer., K.O.P.

Snopkiewicz Grzegorz, uł., 10 p. uł.   † 30.09.1921

Stankiewicz W., szer.   † 1920

Stelmaszczyk Franciszek, szer. 201.p.p. pl. 18.X.1920 St.Troki[3]

Swikla Piotr, szer., 5 pp Leg.   † 12.09.1919

Sznajder Franciszek, szer., 201 p. p.   † 18.10.1920, St. Troki[4]

Urbanowicz Jan, kpr., 10 p. uł.   † 26.12.1919

Urbanowski, szer.   † 1920

Wiecha Wincenty, szer., 30 p. p.   † 18.11.1920

Żurawik, szer., K.O.P.

[1] http://www.rowery.olsztyn.pl/wiki/miejsca/1920/litwa/wilenski/troki

[2] http://www.stankiewicze.com/index.php?kat=28&sub=364

[3] http://www.stankiewicze.com/index.php?kat=28&sub=364

[4] http://www.stankiewicze.com/index.php?kat=28&sub=364

Inskrypcja

"POLSKA KWATERA / WOJENNA / 1919-1920" /"LENKŲ KARIŲ / KAPAVIETĖ / 1919-1920" "TU SPOCZYWAJĄ / ŻOŁNIERZE WOJSKA POLSKIEGO / KTÓRZY W LATACH 1919-1920 / WALCZYLI I POLEGLI / W OKOLICACH TROK / CZEŚĆ ICH PAMIĘCI/ Rząd Rzeczypospolitej Polskiej" /"ČIA ILSISI / LENKIJOS KARIUOMENĖS KARIAI / 1919 -1920 METAIS / KOVOJĘ IR ŽUVĘ / TRAKŲ APYLINKĖSE / GARBĖ JU ATMINIMUI / Lenkijos Respublikos Vyriausybė".