Antoni Mackiewicz[1] – ksiądz, jeden z najgłośniejszych partyzantów na Litwie, syn niezamożnych rodziców z okolic Cytowian, urodzony około 1828 r. (w rubryceli na 1853 r. wymieniony jest w wieku lat 26, w rubryceli na 1864 r. – w wieku lat 36). Po ukończeniu nauk w Wilnie, wstąpił zrazu na uniwersytet w Kijowie, lecz, przejęty ideałami demokratycznymi, marząc o bliższym obcowaniu z ludem, opuścił niebawem uniwersytet i wstąpił do seminarium diecezjalnego żmudzkiego w Worniach. Był wikariuszem krakinowskim, później – filjalistą w Podbrzeziu (parafii surwiliskiej). Na tym stanowisku, na którym cieszył się wielkim wpływem na lud, zaskoczyły go wypadki roku 1863. Na wiadomość o wybuchu, już w lutym (8 marca?) odczytał podczas kazania dekret Rządu tymczasowego o uwłaszczeniu i począł w puszczy Krakinowskiej formować partię. Brał później udział w wielu potyczkach (miedzy innymi w bitwie pod Birżami) i przetrwał ze swoim oddziałem aż do zimy 1863 r. W grudniu z 4 na 5-go złapany i stracony w Kownie dnia 28 grudnia 1863 r.[2]
[1] Biografia opracowana przez D. Lewickiego
[2] Pamiętniki Jakóba Gieyszorta z lat 1857-1865. Tom II, Wilno. 1913, s. 262-263.
Za naszą i Waszą wolność!